ประวัติ
หมอลำคณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์
จังหวัดขอนแก่น เป็นจังหวัดที่มีคณะหมอลำที่สร้างขื่อเสียงได้รับการยอมรับทั่วภูมิภาคอีสาน
โดยมีหมอลำบุญลือ หาญสุริย์ และหมอลำชวาลา หาญสุริย์ สองสามีภรรยา
ได้ก่อตั้งคณะหมอลำ โดยเริ่มต้นจากการสืบทอดเจตนารมณ์ วงหมอลำ จากพ่อครูอินตา
บุญทา บรมครูของหมอลำคณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์
เดิมชื่อคณะเสียงทองบันเทิงศิลป์อินตาไทยราษฎร์ ซึ่งมีลูกศิษย์คนสำคัญ เช่น คุณพ่อบุญเยี่ยม สมพืช
หัวหน้าคณะเทพประสิทธิ์ศิลป์ คุณแม่ อุษา แถววิชา หัวหน้าคณะ หนึ่งในสยาม และ
คุณแม่บุญถม นามวันทา หัวหน้าคณะ ประถมบันเทิงศิลป์ ต่อมาเมื่อพ่อครูอินตา
บุญทาได้เสียชีวิตลง คุณพ่อบุญเยี่ยม ก็ได้ออกไปตั้งคณะ เทพประสิทธิ์ศิลป์
(อาจยุบวงไปแล้ว )คุณแม่อุษา ก็ได้ออกไปตั้งคณะเป็นของตัวเอง ใช้ชื่อว่า
หนึ่งในสยาม อยู่ที่ อ.ชุมแพ จ.ขอนแก่น
จนถึงปัจจุบัน คุณแม่บุญถม
ก็ได้ออกไปตั้งคณะเป็นของตัวเอง ใช้ชื่อว่า คณะประถมบันเทิงศิลป์ อยู่ที่ บ้านผือ
ต.พระลับ อ.เมือง จ.ขอนแก่น มาจนถึงปัจจุบัน ทางคุณพ่อบุญถือ คุณแม่ชวาลา
หาญสุริย์ ได้ร่วมกันสืบทอดเจตนารมณ์
ของพ่อครูอินตาจัดตั้งคณะใหม่ขึ้นมาให้มีความทันสมัยมากขึ้น
ประมาณเมื่อปี พ.ศ. 2500 โดยให้ชื่อว่า คณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์
มาจนถึงจนถึงปัจจุบัน
คณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์ เป็นวงหมอลำที่มีชื่อเสียงอย่างยิ่งโดยเฉพาะการแสดงลำเรื่องต่อกลอน ตั้งแต่สมัยหมอลำ บุญถือ และหมอลำ ชวาลา หาญสุรีย์ เป็นพระเอกนางเอก สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เนื่องจากหมอลำที่แสดง แสดงได้สมบทบาท มีกระแสเสียงที่ไพเราะนุ่มนวลทั้ง พระเอก นางเอก และตัวแสดงประกอบ โดยได้รับการฝึกฝน ถ่ายทอดจากครูหมอลำเป็น รุ่นๆ เป็นคณะหมอลำที่สืบทอด ลำเรื่องต่อกลอนลำพื้น ทำนองขอนแก่นที่ดี คณะหนึ่ง นอกจากนั้นยังมีการสืบสานทำนองกลอนลำที่เป็นเอกลักษณ์แบบดั้งเดิมจากพ่อครูผู้ประสิทธิปรสาทวิชาความรู้ มีจรรยาบรรณ ในการแสดงของศิลปินหมอลำอย่างเต็มที่ และถ่ายทอดการแสดงให้แก่เยาว์ชนคนรุ่นใหม่อย่างต่อเนื่องและยาวนาน แม้จะมีกระแสวัฒนธรรมของตะวันตก หลั่งไหลทะลักเข้ามาในประเทศ แต่คณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์ ก็สามารถที่ผสมผสานการ
คณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์ เป็นวงหมอลำที่มีชื่อเสียงอย่างยิ่งโดยเฉพาะการแสดงลำเรื่องต่อกลอน ตั้งแต่สมัยหมอลำ บุญถือ และหมอลำ ชวาลา หาญสุรีย์ เป็นพระเอกนางเอก สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เนื่องจากหมอลำที่แสดง แสดงได้สมบทบาท มีกระแสเสียงที่ไพเราะนุ่มนวลทั้ง พระเอก นางเอก และตัวแสดงประกอบ โดยได้รับการฝึกฝน ถ่ายทอดจากครูหมอลำเป็น รุ่นๆ เป็นคณะหมอลำที่สืบทอด ลำเรื่องต่อกลอนลำพื้น ทำนองขอนแก่นที่ดี คณะหนึ่ง นอกจากนั้นยังมีการสืบสานทำนองกลอนลำที่เป็นเอกลักษณ์แบบดั้งเดิมจากพ่อครูผู้ประสิทธิปรสาทวิชาความรู้ มีจรรยาบรรณ ในการแสดงของศิลปินหมอลำอย่างเต็มที่ และถ่ายทอดการแสดงให้แก่เยาว์ชนคนรุ่นใหม่อย่างต่อเนื่องและยาวนาน แม้จะมีกระแสวัฒนธรรมของตะวันตก หลั่งไหลทะลักเข้ามาในประเทศ แต่คณะรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์ ก็สามารถที่ผสมผสานการ
แสดงสมัยใหม่กับพื้นบ้านกลมกลืน จนปรากฏเป็นที่ชื่นชอบของประชาชนอย่างกว้างขวาง ผลงานดังกล่าว
เป็นผลให้ได้รับรางวัลชนะเลิศ ในการประกวดหมอลำหมู่ และประกวดดนตรีพื้นบ้าน
จากสำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ ในปี พ.ศ. 2536 และได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติสุดยอดศิลปินอีสาน
40 ปี จังหวัดขอนแก่น เมื่อปี 2547
จากภารกิจการสืบทอดศิลปะการแสดงหมอลำ
ของคณะหมอลำ รัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์ ทำให้คณะลำรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์
ได้รับความนิยมครองใจมหาชนมาโดยตลอด
สามารถนำการศิลปะการแสดงนั้นให้ขึ้นมาทัดเทียมกับศิลปะการแสดงของสากล
อย่างน่าภูมิใจ
จากเกียรติคุณในการสร้างสรรค์ผลงานสืบทอดศิลปะการแสดงนั้นอย่างต่อเนื่อง และยืนยาว
ก่อประโยชน์ต่อสังคมอย่างกว่างขวางทั้งทางศิปะวัฒนธรรมและเศรษฐกิจ เป็นที่ประจักษ์ทั่วไป
คณะหมอลำรัตนศิลป์อินตาไทยราษฎร์
จึงสมควรได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินพื้นบ้านอีสาน สาขาศิลปะการแสดง
(สืบทอดศิลปะการแสดงพื้นบ้านอีสาน) ประจำปี พ.ศ. 2547 จาก สถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
เพื่อขวัญและกำลังใจในการสร้างผลงานทีมีประโยชน์ต่อท้องถิ่นอีสานและประเทศชาติสืบไป
รางวัลและเกียรติคุณที่ได้รับ
-.โล่รางวัลการประกวดหมอลำ สถานีวิทยุแห่งประเทศไทย
จังหวัดขอนแก่น 2521
- ประกวดดนตรีพื้นบ้านและการแสดงพื้นบ้านจากสำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ 2536
- โล่รางวัลเชิดชูเกียรติสุดยอดศิลปินอีสาน 40 ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น
-รางวัลชนะเลิศการประกวดหมอลำหมู่ จากกระทรวงวัฒนธรรม (รับที่ มข. )
-รางวัลชนะเลิศการประกวดหมอลำหมู่ จากกระทรวงวัฒนธรรม (รับที่ ม.ศรีนครินทรวิโรฒม์ สารคาม )
- รางวัลแชมป์หมอลำโล่พระราชทานปี 2546
- ประกวดดนตรีพื้นบ้านและการแสดงพื้นบ้านจากสำนักงานวัฒนธรรมแห่งชาติ 2536
- โล่รางวัลเชิดชูเกียรติสุดยอดศิลปินอีสาน 40 ปี มหาวิทยาลัยขอนแก่น
-รางวัลชนะเลิศการประกวดหมอลำหมู่ จากกระทรวงวัฒนธรรม (รับที่ มข. )
-รางวัลชนะเลิศการประกวดหมอลำหมู่ จากกระทรวงวัฒนธรรม (รับที่ ม.ศรีนครินทรวิโรฒม์ สารคาม )
- รางวัลแชมป์หมอลำโล่พระราชทานปี 2546
ผลงานบริการสังคม
- ได้เผยแพร่การแสดงหมอลำเรื่องลำต่อกลอนทำนองขอนแก่น ณ ประเทศฮ่องกง พ.ศ.2545
- ลำรณรงค์ต่อต้านยาเสพติด ลำส่งเสริมประชาธิปไตย
ผลงานด้านอื่น ๆ มีกระแสเสียงที่ไพเราะมีพลังก้องกังวาล สามารถลำได้ทั้งคืน สามารถแต่งกลอนลำ มีวิจารณญาณกลั่นกรองเป็นผู้มีจิตใจยึดมั่นในหลักธรรมะ
- ให้ความช่วยเหลือสังคมทั้งสถาบันการศึกษา สถาบันทางศาสนา รวมทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชนมาโดยตลอด
รูปแบบเวทีการแสดง
ชุดการแสดง
ขอบคุณครับ.
